Tolkien schreef het gedicht in 1936 en het werd gepubliceerd in het jaarboek van de Onze-Lieve-Vrouweschool (Our Lady’s School) in Abingdon. Pas in 2013 werd het herontdekt. Het is een diep christelijk gedicht dat de incarnatie en Kerstmis viert en toont Tolkiens beheersing van de poëtische vorm en taal.
In Lembas, het tijdschrift van Unquendor, is een Nederlandse vertaling verschenen van de hand van Emiel van Berkel (Lembas, jaargang 42, nr 200, december 2022).
Op 2 september 1973, precies 50 jaar geleden, overleed J.R.R Tolkien in Bournmouth (UK). Hij werd 81 jaar oud.
J.R.R. Tolkien was een Engelse filoloog, dichter en hoogleraar in de Engelse taal- en letterkunde. Hij werd vooral bekend als de schrijver van De Hobbit en In de Ban van de Ring.
John Ronald Reuel Tolkien werd op 3 januari 1892 geboren in Bloemfontein in de toenmalige Oranje Vrijstaat (wat nu de Zuid-Afrikaanse provincie Vrijstaat is). Hij was de zoon van Arthur Reuel Tolkien (1857-1896), een Engelse bankdirecteur en zijn vrouw Mabel Suffield (1870-1904). Het paar was vanuit Engeland naar Zuid-Afrika getrokken toen Arthur werd bevorderd tot hoofd van een Britse bank in Bloemfontein.
Tolkien had een jongere broer, Hilary Arthur Reuel Tolkien, geboren op 17 februari 1894.
Op driejarige leeftijd ging Tolkien met zijn moeder en broer naar Engeland voor een familiebezoek. Zijn vader stierf echter in Zuid-Afrika voordat hij ook naar Engeland kon komen. Zijn moeder stond alleen in voor de opvoeding van haar zoons. Ze bekeerde zich in 1900 tot het Katholicisme en verloor daardoor de steun van haar familie. Ze overleed aan de gevolgen van diabetes toen Tolkien 11 jaar oud was en en liet haar zoons achter onder voogdijschap van priester Francis Xavier Morgan.
Tolkien ging naar de King Edward’s school in Birmingham en had daar met 3 vrienden een geheim groepje: T.C.B.S.. Nadat ze van school waren bleven ze vrienden.
Toen Tolkien 16 jaar was ontmoette hij Edith Mary Bratt. Van zijn pleegvader Morgan mocht hij haar niet zien want hij vond dat zij Tolkien van school afhield. In 1913, de dag dat hij 21 en meerderjarig werd, stuurde hij haar een brief waarin hij vroeg of ze met hem wou trouwen. Ze trouwden op 22 maart in 1916 en kregen 3 zonen en 1 dochter.
In juni 1916, na het behalen van in Oxford, wordt Tolkien naar het front in Frankrijk gestuurd waar hij in de bloederige slag om de Somme terecht komt. Op 8 november 1917 wordt hij met loopgravenkoorts terug naar Engeland gestuurd. Daar in het hospitaal in Staffordshire begon hij met schrijven van het eerste verhaal van wat hij later het Boek van de Verloren Verhalen noemde: de Val van Gondolin. Van zijn kameraden bij de T.C.B.S. zal er maar 1 de oorlog overleven.
Zijn eerste baan na de Eerste Wereldoorlog was bij de Oxford English Dictionary, waar hij voornamelijk werkte aan de geschiedenis en etymologie van woorden van Germaanse oorsprong, beginnend met de letter W. In 1920 aanvaardde hij een post aan de Universiteit van Leeds, waar hij het jongste lid van de wetenschappelijke staf daar werd. Samen met EV Gordon werkte hij aan A Middle English Vocabulary en een definitieve editie van Sir Gawain and the Green Knight; beide werden tientallen jaren lang academische standaardwerken. Hij vertaalde Sir Gawain, Pearl en Sir Orfeo.
In 1925 keerde hij terug naar Oxford als Rawlinson en Bosworth hoogleraar Angelsaksisch, met een fellowship aan Pembroke College. Tijdens zijn tijd op Pembroke College schreef Tolkien The Hobbit (gepubliceerd in 1937) en de eerste twee delen van The Lord of the Rings.
In de jaren twintig maakte Tolkien een vertaling van Beowulf, die hij in 1926 voltooide. (Het werd later bewerkt door zijn zoon Christopher en gepubliceerd in 2014). Tien jaar na deze vertaling gaf Tolkien een veelgeprezen lezing over dat werk onder de titel Beowulf: The Monsters and the Critics. Deze lezing had een blijvende invloed op het Beowulf-onderzoek. In het essay onthulde Tolkien ook hoe hoog hij Beowulf achtte: “Beowulf is een van mijn meest gewaardeerde bronnen”; deze invloed is overal in zijn Middle-earth legendarium te zien.
In 1945 verhuisde Tolkien naar Merton College, Oxford, waar hij Merton Professor of English Language and Literature werd, in welke functie hij bleef tot aan zijn pensionering in 1959.
Tolkien voltooide The Lord of the Rings in 1948, bijna tien jaar na de eerste schetsen. De verschillende delen werden in 1954 en 1955 gepubliceerd. Het werd een instant succes. In de jaren ’60 werd het omhelsd door de flowerpowerbeweging. Het boek verdween nooit helemaal uit de belangstelling en bleef ook later een vaste waarde. De verfilming door Peter Jackson in 2001 zorgde voor een hernieuwde belangstelling en populariteit bij het grote publiek.
Op het einde van zijn loopbaan ontving Tolkien verschillende eredoctoraten van buitenlandse universiteiten, zo ook op 2 oktober 1954 van de Universiteit in Luik.
Op 29 november 1971 stierf Tolkiens vrouw Edith op 83 jarige leeftijd. Op de grafsteen liet Tolkien onder de naam van Edith “Lúthien” schrijven. Twee jaar later stierf Tolkien op 2 september 1973. Onder zijn naam staat “Beren”.
Zijn jongste zoon Christopher Tolkien werd aangeduid als literaire testamentuitvoerder en zorgde voor de postume publicatie van The Silmarillion en tal van andere teksten teruggevonden in de archieven van zijn vader.
Hobbitdag vieren in Maastricht? Exclusieve evenementen en tentoonstelling in de Sint Janskerk!
Op 2 september 2023 wordt de ‘Hobbitdag’ extra gevierd met een welgevuld programma in en rond de Sint Janskerk te Maastricht. In een historisch gotisch kerkgebouw verwelkomen de ‘Tolkiengenootschappen der Lage Landen’ Elanor en Unquendor samen met het Deutsche Tolkien Gesellschaft , bezoekers op een unieke tentoonstelling rond de werken van J.R.R. Tolkien.
Tijdens het toeristische seizoen van april tot november kunnen bezoekers van de Sint Janskerk een Tolkien Tour volgen en hun verbeeldingskracht de vrije loop laten in en om de kerk en vanaf de kerktoren op zoek gaan naar elementen uit de films “The Lord of The Rings” en “The Hobbit” van Peter Jackson.
De hele maand september zal de universiteitsstad Maastricht extra in de ban zijn van Tolkien. Van 2 tot 30 september toont een expositie in de torenkamer van de Sint Janskerk artefacten en documenten die zo uit de verhalen van professor Tolkien komen. Bezoeken kan tijdens de openingsuren van de kerk. Bezoek aan de toren en de torenkamer vergt wel een toegangsticket.
Als extraatje worden er op 2 september ter ere van Hobbitdag (de verjaardag van de hobbits Bilbo en Frodo) in de kerk lezingen en activiteiten voorzien voor Tolkienfans en geïnteresseerden. Ook aan het jonge volkje wordt gedacht want Gandalf komt zijn verhaal zelf vertellen in het bijzijn van Smaug, de draak. Jong en oud zijn van harte welkom in de Sint Janskerk van 11u tot 16u.
In samenwerking met de protestantse stichting ‘Vrienden van de Sint Janskerk Maastricht’, wordt daarmee de 50e verjaardag van het overlijden van professor J.R.R. Tolkien herdacht.
Over J.R.R. Tolkien
De auteur van “In de ban van de ring” en “De hobbit” is 50 jaar geleden op 2 september 1973, overleden in Bournmouth (UK), maar zijn werken zijn nog steeds springlevend.
Als student en later als hoogleraar in de Oud-Engelse taal bestudeerde hij historische talen en verhalen. In zijn vrije tijd ontwikkelde hij ook nieuwe talen waarvoor hij later een hele fantasywereld schiep waarin ze zouden worden gesproken. “In de ban van de ring” en “De hobbit” werden wereldberoemde boeken. Hobbits, elfen, dwergen en andere volkeren voeren daarin de eeuwige strijd tussen Goed en Kwaad.
Met zijn verhalen sprak Tolkien hele generaties aan. Zijn populariteit steeg nog na de verfilming van deze boeken door Peter Jackson. Recent werd op Amazon een nieuwe serie uitgezonden “The Lord of the Rings: The Rings of Power”. En dat is zeker niet het laatste dat we ervan gezien en gehoord hebben.
Over de verenigingen:
Elanor is het Vlaamse Fantasy Genootschap en werd opgericht in 1999. Het heeft als doel Fantasy bekend te maken bij een breder publiek. Hierbij wordt vooral de focus gelegd bij één van de belangrijkste grondleggers van het genre: J.R.R. Tolkien. http://www.elanor.be
Unquendor is het Nederlands Tolkiengenootschap dat in 1981 door een aantal Nederlandse Tolkienfans werd opgericht. Zij delen hun passie rond de Engelse professor J.R.R. Tolkien (1892-1973) die een unieke literaire nalatenschap creëerde. https://www.unquendor.nl
Die Deutsche Tolkien Gesellschaft (DTG) befasst sich mit dem Werk und Leben des britischen Autors und wissenschaftlers J.R.R. Tolkien und hat sich seit ihrer Gründung 1997/98 zu einem bedeutenden Ansprechpartner für Tolkien-Fans in Deutschland entwickelt. Bei uns finden sich Mitglieder mit verschiedensten Persönlichkeiten und den unterschiedlichsten Lebenswegen, aber mit EINER gemeinsamen Basis: die gemeinsame Begeisterung und Leidenschaft für Tolkien und seine Werke! https://www.tolkiengesellschaft.de
De Vrienden van de Sint Janskerk Maastricht zamelen geld in voor het onderhoud van de Sint Janskerk in Maastricht. Dit doel wordt hoofdzakelijk bereikt met behulp van vrijwilligers die er voor zorgen dat de kerk open is voor de internationale toeristen en andere bezoekers die tegen betaling de toren kunnen beklimmen. Met de Tolkien Tour, de Tolkienexpositie en de viering van de Hobbitdag wil de gotische kerk bij een nieuw publiek interesse én verbeeldingskracht opwekken. https://www.maas-heuvelland.nl/stichting_vrienden_van_st__jan
Contactgegevens Arjan van der Star: 0032 (B) 494 80 55 45
Op 2 september 2023 is het 50 jaar geleden dat J.R.R. Tolkien is overleden. En dat laten we niet zomaar passeren. Het gebeuren zal dan ook groots worden herdacht te Maastricht, in de Sint Janskerk.
11u00: Welkom & opening tentoonstelling 11u30: Gandalf vertelt De Hobbit voor kinderen tot 99 jaar 12u00: Elfenschrift Tengwar leren van Eowyn 13u00: Lezing: Númenor in boek en serie door Jan van Breda 14u00: Boekvoorstelling: De Hobbit in Nederland door The Hobbithunter 14u30: Gandalf vertelt De Hobbit voor kinderen tot 99 jaar 15u00: Elfenschrift Tengwar leren van Eowyn 16u00: Slotlied Namarië door Bram Lagendijk
De originele versie van ‘Brieven’ verscheen in 1981 en bevat iets meer dan 350 brieven, die een blik gunnen in het leven van de professor en een licht te werpen op het ontstaan van het legendarium. Het is een belangrijke (en erg leesbare!) bron voor achtergrondinformatie bij ‘In de ban van de ring’.
De samenstelling gebeurde door Tolkiens officiële biograaf, Humphrey Carpenter, en zijn zoon en literair uitvoerder, Christopher Tolkien.
Voor deze herziene en uitgebreide editie van ‘The Letters of J.R.R. Tolkien’ is er terug gegaan naar de originele typoscripten en aantekeningen van de redactie.
Er werden meer dan 150 letters opnieuw toegevoegd die in de oorspronkelijke editie waren weggelaten om tot een een ‘publiceerbare lengte’ te komen. Over welke brieven het gaat is niet bekend gemaakt. Het nieuwe boek komt nu dus op de markt zoals oorspronkelijk bedoeld.
De nieuwe editie verschijnt in November. Het is nog niet geweten of er ook een Nederlandse vertaling komt.
Wie dacht dat er nu wel een einde zou komen aan de release van nieuwe boeken van J.R.R Tolkien komt bedrogen uit. HarperCollins kondigt een nieuw boek aan: ‘The Battle of Maldon: together with The homecoming of Beorhtnoth‘.
Het boek is geëditeerd door Peter Grybauskas en bevat de prozavertaling door J.R.R Tolkien van het Oudengelse gedicht ‘The Battle of Maldon‘, samen met zijn eigen alliteratief gedicht ‘The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm’s Son‘ en gerelateerde essays van zijn hand. Eén ervan is het nooit eerder gepubliceerde ‘The Tradition of Versification in Old English’ waarin Tolkien uitwijdt over de aard van de poetische traditie.
‘The Battle of Maldon‘ is geschreven in de 10e eeuw, kort naar de historisch belangrijke Battle of Maldon tussen de Vikingen en de Angelsaksen. Het gedicht, of toch het fragment dat ervan over schiet, is niet alleen van belang voor zijn inhoud maar ook voor het taalonderzoek. Het is een van de weinige Oudengelse teksten die vandaag nog beschikbaar zijn. Tolkien’s ‘The Homecoming of Beorhtnoth Beorhthelm’s Son‘, is een soort van vervolg en commentaar op het oorspronkelijke gedicht. Het gaat over de bedienden die het lichaam van hun heer Beorhtnoth gaan zoeken op het slagveld.
Aangezien het hier over Tolkiens meer academisch werk gaat, is de kans klein dat er een Nederlandstalige vertaling van dit boek komt. ‘The homecoming of Beorhtnoth‘ is echter al verschenen als ‘De thuiskomst van Beorhtnoth, Beorhthelms zoon‘ in de bundel ‘Sprookjes en vertellingen‘(*), uitgegeven door Het Spectrum. De vertaling is van Max Schuchart.
Naast de gewone uitgave is er ook een deluxe versie voorzien, met een kleurenreproductie van een pagina van Tolkiens originele manuscript en CD met een geremasterde opname van The homecoming of Beorhtnoth gelezen door J.R.R Tolkien en Christopher Tolkien.
(*) Opgelet als je op zoek gaat naar dit boek: De samenstelling van deze bundel is bij latere uitgaven gewijzigd, ook al is titel dezelfde gebleven. ‘De thuiskomst van Beorhtnoth, Beorhthelms zoon‘ werd vervangen door ‘Roverandom‘. Goed nakijken dus.
De hele maand september zal de universiteitsstad Maastricht in de ban zijn van Tolkien. Van 2 tot 29 september toont een expositie in de torenkamer van de Sint Janskerk artefacten en documenten die zo uit de verhalen van professor Tolkien komen. Bezoeken kan tijdens de openingsuren van de kerk. Bovendien kunnen bezoekers van de Sint Janskerk een Tolkien Tour volgen en hun verbeeldingskracht de vrije loop laten in en om de kerk en vanaf de kerktoren op zoek gaan naar elementen uit de films “The Lord of The Rings” en “The Hobbit” van Peter Jackson.
Op 2 september werd de tentoonstelling plechtig geopend:
Bezoek aan de toren en de torenkamer vergt wel een toegangsticket.
Locatie: Vrijthof 24, 6211 LD Maastricht
Meer info en Tickets: De kerk en de toren zijn open op: ma-di-wo-do-vrij-za (onder voorbehoud / zie agenda) van 11.00 tot 16. 00 uur
Toegang kerk: GRATIS Toegang toren & tentoonstelling: Volw. €3,00 / Kind (6-12 jaar) €2,00 Het bezoek aan de toren is voor eigen risico en fotograferen is toegestaan. Inlichtingen en tickets zijn verkrijgbaar aan de balie bij de ingang van de kerk.
Op zaterdag 2 september 2023 is het precies 50 jaar geleden dat Tolkien is overleden. Elanor en Unquendor herdenken dat in de Sint Janskerk van Maastricht, waar dan ook de langverwachte Tolkiententoonstelling wordt geopend.
Een impressie:
locatie: Sint Janskerk – Vrijthof Maastricht (NL)
programma:
11u00: Welkom & opening tentoonstelling
11u30: Gandalf vertelt De Hobbit voor kinderen tot 99 jaar
12u00: Elfenschrift Tengwar leren van Eowyn
13u00: Lezing: Númenor in boek en serie door Jan van Breda
14u00: Boekvoorstelling: De Hobbit in Nederland door The Hobbithunter
14u30: Gandalf vertelt De Hobbit voor kinderen tot 99 jaar
Toegang kerk & activiteiten: GRATIS Toegang toren & tentoonstelling: Volw. €3,00 / Kind (6-12 jaar) €2,00 Het bezoek aan de toren is voor eigen risico en fotograferen is toegestaan. Inlichtingen en tickets zijn verkrijgbaar aan de balie bij de ingang van de kerk.
Om de zoveel tijd wordt dit zogenaamd plot hole weer eens bovengehaald om ‘In de ban van de Ring’ fans op stang te jagen. En dat is niet nieuw want ook aan Tolkien zelf werd dit meermaals voorgelegd.
